۲۰۲۵؛ سالی که بازار کریپتو پوست انداخت و بی‌رحم‌تر شد

به گزارش پایگاه خبری پیام خلیج فارس،  در ادامه رویداد‌های مرتبط با بیت کوین و ارز‌های دیگر مانند استیبل کوین‌ها را بررسی می‌کنیم.

فوریه: سرقت از Bybit توجه بازار را دوباره به ریسک عملیاتی جلب کرد

در تاریخ ۲۴ فوریه، صنعت رمزارز با یک شوک امنیتی تازه مواجه شد: زمانی که حدود ۱.۴ میلیارد دلار از صرافی Bybit به سرقت رفت، و این حادثه را به یکی از بزرگ‌ترین سرقت‌های مرتبط با صرافی در تاریخ تبدیل کرد.

مقامات آمریکایی این حمله را به عاملانی وابسته به کره شمالی نسبت دادند و هشدار دادند که دارایی‌های مسروقه احتمالاً از طریق یک شبکه از آدرس‌ها و واسطه‌ها پول‌شویی خواهند شد.

برای کسب‌وکار‌هایی که توسط اپراتور‌ها هدایت می‌شوند، پیام اصلی این حادثه این نبود که «از رمزارز استفاده نکنید»، بلکه این بود که مواجهه با طرف‌های ثالث و تصمیمات مربوط به کاستودی (Custody) از جمله ریسک صرافی، ارائه‌دهندگان کیف پول، فرآیند امضا و تصور نسبت به برداشت وجه می‌توانند به صورت ناگهانی به ریسک‌های عملیاتی شدید تبدیل شوند، حتی اگر بلاک‌چین زیرساختی بدون مشکل به کار خود ادامه دهد.

آوریل: تعرفه‌ها اشتهای ریسک را کاهش دادند و رمزارز مانند دارایی کلان معامله شد

در اوایل آوریل، بازار سهام‌های مرتبط با رمزارز با کاهش روبه‌رو شد و قیمت بیت کوین به پایین‌ترین سطح سال رسید، آن‌هم در میانه تنش‌های فزاینده در زمینه تعرفه‌ها و تمایل کلی بازار جهانی به کاهش ریسک.

این افت بازار، الگویی را که در طول سال ۲۰۲۵ به‌شکل فزاینده‌ای مشخص شده بود برجسته کرد:

برای حجم‌های بزرگ سرمایه، رمزارز کمتر به‌عنوان دارایی جایگزین مستقل و بیشتر مانند یک معامله کلان و پرریسکِ نقدشونده (Liquid, High-Beta Macro Trade) رفتار می‌کرد مخصوصاً در زمان‌هایی که اخبار کلان بر بازار‌ها تأثیر می‌گذارند.

این روند تأکید کرد که رمزارز تا حد زیادی در برابر شوک‌های کلان اقتصادی جهانی آسیب‌پذیر شده است. با ورود سرمایه نهادی بیشتر به بازار، قیمت‌ها به‌طور فزاینده‌ای نسبت به عوامل غیربلوک‌چینی مانند سیاست‌های تجاری، احساس ریسک بازار و شرایط نقدینگی حساس می‌شوند — یعنی نوسانات رمزارز ممکن است به‌اندازه اتفاقات درون زنجیره‌ای، از تیتر‌های خبری خارج از کریپتو هم تأثیر بگیرد.

ژوئیه: قانون GENIUS در آمریکا، استیبل کوین‌ها را وارد چارچوب فدرال می‌کند

در تاریخ ۱۸ ژوئیه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قانون GENIUS را امضا و رسمی کرد: قانونی که چارچوب نظارتی فدرال برای استیبل کوین‌های پرداختی («payment stablecoins») ایجاد می‌کند.

این قانون، الزامات پایه‌ای برای صدور، ذخایر پشتوانه و نظارت را تعیین می‌کند و به‌طور رسمی توکن‌های دلاری واجد شرایط را تحت نظارت نهاد‌های فدرال قرار می‌دهد.

برای صادرکنندگان، این چارچوب فدرال، قوانین روشن‌تری در زمینه ذخایر، شفاف‌سازی و نظارت تعیین می‌کند: در نتیجه، ابهام‌های نظارتی کاهش می‌یابد، هرچند الزامات تطبیق‌پذیری (compliance) افزایش پیدا می‌کند.

برای کاربران، این قوانین باعث افزایش اعتماد می‌شود؛ چرا که توکن‌های متصل به دلار اکنون تحت نظارت رسمی هستند، پشتوانه دارند و به‌عنوان ابزار‌های پرداخت مشروع شناخته می‌شوند: موضوعی که اعتماد، پایداری و قابلیت استفاده بلندمدت آنها را در پلتفرم‌ها و تراکنش‌های مرزی افزایش می‌دهد.

تابستان تا پاییز: استیبل‌کوین‌ها به مرکز توجه حرکت می‌کنند

در ماه اوت، شرکت Circle، صادرکننده استیبل کوین USDC، اعلام کرد که قیمت‌گذاری عرضه عمومی اولیه (IPO) خود را انجام داده است: یکی از برجسته‌ترین ورود‌های یک پروژه استیبل‌کوینی به بازار‌های عمومی تا امروز.

این نقطه عطف نشان داد که استیبل‌کوین‌ها دیگر صرفاً ابزار معاملاتی در بازار رمزارز نیستند، بلکه به زیرساخت‌های پرداخت قانون‌مند با اهمیت نهادی تبدیل شده‌اند.

فارغ از دیدگاه‌ها درباره صادرکنندگان مختلف، جهت کلی بازار در سال ۲۰۲۵ به‌وضوح مشخص بود: استیبل‌کوین‌ها دیگر ابزار‌های حاشیه‌ای نبودند، آنها به‌صورت فزاینده‌ای به بخش مرکزی سیستم‌های مالی، مباحث سیاست‌گذاری و نقشه‌راه فین‌تک تبدیل شدند.

آیا می‌دانستید؟

شرکت فین‌تک سوئدی Klarna استیبل‌کوین اختصاصی خود با پشتوانه دلار به نام KlarnaUSD را معرفی کرد: این توکن که بر بستر بلاکچین Tempo ساخته شده، برای پرداخت‌های سریع‌تر و ارزان‌تر برون‌مرزی طراحی شده است.

• سپتامبر: SEC مسیر سریع‌تری برای لیست شدن ETP‌های کریپتویی باز کرد

در سپتامبر، نهاد‌های قانون‌گذار آمریکا استاندارد‌های فهرست‌نویسی عمومی (Generic Listing Standards) را برای اوراق بهادار مبتنی بر کالاها، از جمله محصولات صندوق قابل معامله در بورس (ETP)‌های پشتیبانی‌شده با رمزارز، تصویب کردند.

این تغییر به محصولات واجد شرایط اجازه می‌دهد بر اساس معیار‌های استاندارد وارد بازار شوند و دیگر نیازی به تأیید‌های موردی و سفارشی برای هر عرضه جدید نداشته باشند.

از منظر عملی، این تحولات نقطه عطفی در ساختار بازار آمریکا ایجاد کرد. قرارگیری در معرض رمزارزها، اکنون به شیوه‌ای نزدیک‌تر به کالا‌های سنتی بسته‌بندی و در بازار توزیع می‌شود با اثراتی بزرگ برای نقدشوندگی، دسترسی و چگونگی ادغام دارایی‌های دیجیتال در سبد‌های سرمایه‌گذاری جریان اصلی.

• اکتبر: اوج هیجان، ورود بی‌سابقه سرمایه و سپس موج گسترده لیکویید شدن

بیت کوین در اوایل ماه اکتبر به رکورد تاریخی خود رسید: برای مدتی کوتاه بالاتر از ۱۲۵،۰۰۰ دلار معامله شد، چرا که موضع‌گیری نهادی و جریان ورودی سرمایه به ETP‌ها شتاب گرفته بود.

اما این رالی، دوام چندانی نداشت.

صندوق‌های جهانی رمزارز، بزرگ‌ترین جریان ورودی سرمایه هفتگی تاریخ خود را به ثبت رساندند: جریانی که عمدتاً توسط محصولات لیست‌شده در آمریکا هدایت می‌شد.

طولی نکشید که بازار به‌سرعت وارد فاز کاهش ریسک (De-Risking) شد. افت سریع قیمت باعث شد بیش از ۱۹ میلیارد دلار از موقعیت‌های دارای اهرم لیکویید شوند، یکی از بزرگ‌ترین رخداد‌های لیکویید شدن در تاریخ رمزارز.

اگر نیمه اول سال ۲۰۲۵، درباره دسترسی و ادغام رمزارز‌ها بود، اکتبر، بازتاب‌پذیری شدید این سیستم را آشکار کرد.

اهرم بالا، لیکوییدیشن‌های خودکار و جریان سرمایه‌ی وابسته به ETF ها، شتاب صعودی قیمت و همچنین فشار نزولی بازار را تشدید کردند.

آیا می‌دانستید؟

پیتر شیف، منتقد دیرینه بیت‌کوین، در سال ۲۰۲۵ همچنان یکی از صریح‌ترین تردیدکنندگان باقی ماند. او به‌صورت علنی استدلال می‌کرد که بیت کوین فاقد ارزش ذاتی است، در حالی که حضور پررنگی در مناظرات و بحث‌های بازار رمزارز داشت.

• دسامبر: ادغام تسریع شد و قوانین نیز همین‌طور

تا پایان سال، ادغام رمزارز با فایننس سنتی به‌عمق بیشتری رسید و همزمان نظارت‌ها هم جدی‌تر شد.

در ایالات متحده، چندین شرکت بومی رمزارز از جمله سرکل و ریپل، مجوز‌های اولیه یا مشروط برای تأسیس بانک‌های تراست ملی یا تبدیل مجوز‌های ایالتی قبلی دریافت کردند: سیگنالی برای حرکت به‌سوی زیرساخت بانکی رمزارزی با نظارت فدرال.

در بریتانیا، نهاد‌های قانون‌گذار فرایند مشورت عمومی برای تدوین مقررات جامع رمزارز‌ها را آغاز کردند: برنامه‌ای که بازخورد آن تا اوایل ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت و اجرای آن برای سال‌های آتی هدف‌گذاری شده است.

در هنگ‌کنگ، صرافی‌های مجاز به نشانه‌گیری تقاضای نهادی ادامه دادند: از جمله یک عرضه عمومی بزرگ که نشان داد این منطقه قصد دارد مرکز رمزارز قانون‌مند در منطقه شود. شرکت HashKey با موفقیت وارد بورس هنگ‌کنگ (HKEX) شد، آن‌هم پس از عرضه اولیه‌ای ۲۰۶ میلیون دلاری که بیش از ظرفیت جذب سرمایه داشت.

در بخش پیگرد قانونی، پرونده پرحاشیه‌ی سقوط TerraUSD و LUNA به یک نقطه عطف مهم رسید. بنیان‌گذار Terraform Labs، دو کوان، پس از پذیرش اتهامات مربوط به کلاهبرداری، به ۱۵ سال زندان محکوم شد، پایانی برای یکی از مهم‌ترین پرونده‌های قضایی چرخه گذشته.

چه چیز‌هایی باید درباره‌ی سال ۲۰۲۵ در دنیای رمزارز به یاد داشت؟

صنعت رمزارز در سال ۲۰۲۵، داستان واحدی که همه تیتر‌ها را در بربگیرد نداشت: بلکه مجموعه‌ای از رویداد‌ها شامل هک‌ها، تغییرات سیاستی، ارتقای ساختار بازار و ادغام عمیق‌تر با فایننس سنتی باعث شدند شکل مشارکت در بازار رمزارز، مسیر حرکت ریسک و معنای واقعی پذیرش عمومی، همه دگرگون شوند.

بیشتر بدانید: سه نشانه که نشان می‌دهد «سوپر چرخه» بیت کوین در حال شکل‌گیری است

• ریسک عملیاتی اجتناب‌ناپذیر شده:

مواجهه با رمزارز اکنون شامل ریسک‌های بنیادینی مانند کاستودی دارایی، طرف‌های مقابل، کنترل‌های دسترسی و طراحی زیرساخت است. ایمنی دارایی تنها به پروتکل‌ها متکی نیست، بلکه به نحوه عملکرد پلتفرم‌ها، کیف‌پول‌ها و مؤسسات تحت فشار نیز وابسته است.

• رمزارز، کاملاً وارد چرخه ریسک‌های اقتصاد کلان شد:

رفتار قیمتی همگام با نقدینگی جهانی، انتظارات سیاستی و احساس ریسک بازار حرکت کرد. رمزارز دیگر شبیه یک دارایی جایگزین مستقل نبود بلکه نقش مولفه‌ای پرنوسان در بازار سرمایه گسترده‌تر را بازی کرد.

• استیبل‌کوین‌ها وارد زیرساخت‌های مالی شدند:

توکن‌های دلاری از ابزار‌هایی اختیاری به ریل‌های پرداختی قانون‌مند تبدیل شدند. نقش آنها در پرداخت، تسویه حساب و اقتصاد‌های پلتفرمی، سبب شد رعایت مقررات، ساختار ناشر و شفافیت، محور اصلی روند پذیرش آنها شود.

• دسترسی بازار سریع‌تر از انضباط ریسک رشد کرد:

توزیع و مشارکت در بازار افزایش یافت، اما اهرم و موضع‌گیری‌های واکنشی (Reflexive) همچنان نیرو‌های قدرتمندی باقی ماندند. بلوغ ساختاری نتوانست نوسانات را حذف کند، بلکه باعث شد سرعت و شدت حرکت بازار‌ها بیشتر و شدیدتر شود.