اقتصاد دستوری محکوم به شکست است

بر این اساس وحید شقاقی شهری کارشناس اقتصاد کلان در گفتگو با پایگاه خبری “پیام خلیج فارس”، اظهار داشت: ما باید از تجربه صنایع اقتصاد ایران و هم از تجربه نظام های مختلف اقتصادی درس بگیریم بر اساس این تجارت می توان گفت اقتصاد دستوری محکوم به شکست است و ما نباید این تجربه شکست خورده را تجربه کنیم همچنین در داخل کشور صنعت خودرو سازی حداقل 50 سال است که با برنامه ریزی متمرکز و اقتصاد دستوری پیش رفته که نتیجه آن زیان انباشته 2 شرکت خودرو سازی مطرح کشور است و اتفاق دیگر این است که رانت و فساد نیز در سطوح مختلف گسترش پیدا کرده است که در مرحله دریافت خودرو ها به قیمت کارخانه صدای آن به گوش رسید.

وی پدیده صف ،رانت  ، فساد ، ورشکستگی صنایع ،کاهش بهره وری و عدم رضایت عمومی، را ماحصل اقتصاد دستوری دانست و اظهار داشت: اقتصادی که رقابت را نفی میکند و برنامه ریزی متمرکز دارد و با دستور اداره می شود راهکار برون رفت از این اوضاع نیست. اگر ما در اقتصادی خواستیم برای بهتر شدن اوضاع بخشی را به قیمت گذاری جهانی بسپاریم سایر نظام ها را نیز باید جهانی کنیم مثل نظام حقوق و دستمزد

این کارشناس افزود: به عبارتی نمی توان گفت که به ریال حقوق پرداخت کنیم و کالا را به قیمت دلار بخریم و این مسیر در پیش گرفته شده اشتباه است و اقتصاد دستوری از ریشه نفی می شود

وی خاطر نشان کرد: تجربه بشر نشان می دهد اقتصاد دستوری شکست خواهد خورد اما پذیرش این نکته نیز قابل قبول است که ما باید همه نظامات اقتصادی را به سمت اقتصاد بازار هدایت کنیم و یکی از آن نظام ها حقوق و دستمزد است .

به عبارتی می توان گفت کارگری که به ریال حقوق میگیرد محصول داخلی را باید با قیمت دلار خریداری کند پس بر این اساس باید همه نظامات اقتصادی را همزمان از اقتصاد دستوری خارج کنیم ، نظام رقابت را راه اندازی کرده و یارانه های متعلق به صنایع برداشته و اجازه رقابت به این صنایع داده شود چرا که بسیاری از این صنایع با یارانه کشور گذران میکنند همچون آب برق و گاز ارزان

شقاقی در ادامه گفت: بنابراین باید یارانه های انرژی را هدفمند کنیم و همه نظام های اقتصادی داخل کشور را با همزمان به سوی عدم اقتصاد دستوری حرکت دهیم .

وی اظهار داشت: ما باید به سمت اصول و قواعد اقتصاد بازار حرکت کنیم ولی همه نظام ها را با هم پیش ببریم بنابراین توصیه می شود پذیرش قواعد بازار برای همه نظام ها حذف اقتصاد دستوری با یک برنامه زمان بندی شده باشد تا بنگاه هاخودشان را با شرایط حذف قیمت گذاری دستوری وفق دهند.

ذکر این نکته ضرورسیت که در حال حاضر اگر حمایت ها در حوزه خودروسازی برداشته شود اوضاع بسیار بدتر می شود لذا باید آرام آرام قیمت گذاری دستوری در صنعت خودرو حذف شود و حمایت ها نیز به تدریج کاهش پیدا کند تا این صنایع وارد فاز رقابتی با کشورهای منطقه شوند به عنوان مثال صنعت خودروسازی در ترکیه اخیرا ایجاد شده اما شتاب زیادی در صادرات محصولات خودرویی داشته است در حالیکه صنعت خودرو سازی ما بیش از 50 سال سابقه دارد اما با یک زیان انباشته روبرو هستیم که دلیل آن حمایت های بی جای دولت، تحلیل اقتصاد دستوری و دخالت بیجا در این صنعت بوده است.

گفتنی است اگر ما این روش را به همه صنایع تعمیم دهیم همه به سرنوشت خودرو سازی دچار خواهند شد