ایران در آستانه فاجعه آبی

تحقیقات نشان می‌دهد که تا سال 2050 ایران با شدیدترین تنش آبی مواجه خواهد شد و وضعیت آبی کشور به دلیل کاهش بارندگی و وابستگی به آب‌های زیرزمینی به مرز بحران می‌رسد.

به گزارش پایگاه خبری پیام خلیج فارس،  تحقیقات موسسه Statista و پیش‌بینی‌های WRI نشان می‌دهد که تا سال 2050، ایران در گروه کشورهایی قرار دارد که با شدیدترین تنش آبی مواجه خواهند شد. بر اساس این پیش‌بینی‌ها، 51 کشور از 164 کشور مورد بررسی دچار فشار تنش آبی شدید یا بسیار شدید خواهند شد و این وضعیت به دلیل افزایش دمای جهانی بین 2.8 تا 4.6 درجه سانتی‌گراد تا سال 2100 است. در ایران، به گفته الهه موحدی، وضعیت آبی از سال 1391 به مرز بحران رسیده و با ادامه روند کنونی، تا سال 2050 میزان آب تجدیدپذیر به ازای هر نفر به 500 متر مکعب کاهش خواهد یافت که از مرز بحران عبور می‌کند. همچنین، کاهش بارندگی و وابستگی به آب‌های زیرزمینی از دیگر عواملی است که وضعیت آبی ایران را تا سال 2050 وخیم‌تر می‌کند.

پیش‌بینی وضعیت تنش آبی در کشورهای جهان تا سال 2050: بررسی وضعیت ایران

چندی پیش، موسسه Statista تحقیقی جدید در زمینه وضعیت آبی کشورهای مختلف انجام داده است که به بررسی وضعیت آبی کشورها تا سال 2050 پرداخته است. این تحقیق نشان می‌دهد که کشورها بر اساس شدت تنش آبی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند و ایران در گروه کشورهایی قرار دارد که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2050 با شدیدترین تنش آبی مواجه شود.

تنش آبی در آینده: پیش‌بینی‌های جهانی برای سال 2050

بر اساس پیش‌بینی‌های مؤسسه منابع جهانی (WRI)، انتظار می‌رود تا سال 2050، 51 کشور از مجموع 164 کشور مورد بررسی، دچار فشار تنش آبی شدید یا بسیار شدید شوند. این پیش‌بینی‌ها مبتنی بر افزایش دمای جهانی بین 2.8 تا 4.6 درجه سانتی‌گراد تا سال 2100 است. این سناریو نشان می‌دهد که حدود 31 درصد از جمعیت جهان تحت تأثیر این تنش‌های آبی قرار خواهند گرفت.

کشورهای در معرض شدیدترین تنش آبی تا 2050

تحقیقات نشان می‌دهند که در کنار کل شبه‌جزیره عربستان، ایران و هند، بسیاری از کشورهای شمال آفریقا نظیر الجزایر، مصر و لیبی نیز از جمله کشورهایی هستند که تا سال 2050 به مصرف 80 درصد از منابع آبی خود خواهند رسید. همچنین، کشورهای جنوب اروپا مانند پرتغال، اسپانیا و ایتالیا نیز در حال حاضر تحت فشار شدید آب هستند و وضعیت آب در اسپانیا تا سال 2050 به‌طور قابل توجهی بدتر خواهد شد.

وضعیت تنش آبی در ایران: نظرات یک کارشناس محیط زیست

در خصوص این موضوع، الهه موحدی؛ کارشناس محیط زیست به تسنیم گفت: «بر اساس معیارهای جهانی، زمانی که به ازای هر نفر در یک کشور مقدار سالانه 1700 متر مکعب آب تجدیدپذیر در دسترس باشد، شاخص بیلان آب آن کشور استاندارد است. اما اگر این میزان به زیر 1700 متر مکعب در سال برسد، کشور در شرایط تنش آبی قرار می‌گیرد و اگر این عدد به کمتر از 1000 متر مکعب برسد، شرایط بحران آبی به وجود می‌آید.»

وی افزود: «طبق آخرین آمارها، ایران از سال 1391 وارد شرایط نرمال آبی نشده و در حال حاضر در مرز تنش و بحران آب قرار دارد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که با ادامه این روند، ایران تا سال 2050 به میزان 500 متر مکعب آب تجدیدپذیر به ازای هر نفر خواهد رسید که این مقدار نشان‌دهنده عبور از مرز بحران آبی است.»

کاهش بارندگی و استفاده از آب‌های زیرزمینی: عوامل تشدید بحران آب

موحدی با اشاره به کاهش متوسط بارندگی در کشور گفت: «در حال حاضر میانگین بارندگی در ایران کمتر از میانگین بلندمدت است. میانگین بارندگی که در گذشته 250 میلی‌متر در سال بود، اکنون به حدود 200 میلی‌متر در سال کاهش یافته و این روند همچنان ادامه دارد.»

وی همچنین به وضعیت آب‌های زیرزمینی در کشور اشاره کرد و گفت: «بر اساس آمار وزارت نیرو، 55 درصد از آب کشور ما از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود و وضعیت کنونی ورشکستگی آبخوان‌ها در کشور به وضوح مشاهده می‌شود. ادامه این روند، شرایط نگران‌کننده‌ای را برای آینده آب کشور تا سال 2050 به همراه خواهد داشت.»