تدوین دستورالعمل اندازه‌گیری لیتیوم در کشور

به گزارش پایگاه خبری پیام خلیج فارس، از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، سهیلا نیلویل با بیان این مطلب گفت: چندین ماه در آزمایشگاه سازمان زمین‌شناسی یک کار مطالعاتی با موضوع تحلیل دقیق شورابه‌های کشور برای اندازه‌گیری فلزات راهبُردی از جمله لیتیوم که در صنایع مختلف همچون ساخت باتری‌هایی با عمر طولانی کاربرد دارد، انجام گرفت.

وی ادامه داد: صرف دریافت نتایج از دستگاه‌های تحلیلی ملاک صحت نتایج نیست اینکه این عدد چقدر قابل اطمینان باشد، جای سوال دارد به‌ویژه اگر برای اندازه‌گیری لیتیوم در ماتریکس بسیار سختی به نام شورابه باشد. به همین دلیل برای اینکه این اندازه‌گیری با دقت و صحت قابل قبولی ارائه شود، باید یکسری پارامترها را همزمان اندازه گرفت.

مدیرکل آزمایشگاه‌ها و امور فنی سازمان زمین‌شناسی کشور ادامه داد: بدین ترتیب روی حدود ۷۰۰ نمونه از شورابه‌های سنتزی و مصنوعی (که در محیط آزمایشگاه ساخته شده) و یک‌صد نمونه از شورابه‌های طبیعی از مناطق مختلف مطالعه کردند و تاثیر سایر عناصر مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، کلر، سولفات و میزان اسیدیته، مواد جامد حل شده و چگالی شورابه‌ها روی اندازه‌گیری لیتیوم بررسی و علاوه بر آنها نمونه‌های استاندارد نیز صحت سنجی شد تا اینکه بتوانند عدد لیتیوم را با دقت و صحت قابل پذیرش گزارش کنند.

نیلویل ادامه داد: تدوین این دستورالعمل به‌زودی خط کشی با استاندارد ملی برای سنجش لیتیوم در آزمایشگاه‌های کشور می‌شود. همچنین باید گفت که این روش سریع و آسان است و قابلیت اجرا برای نمونه‌های زیاد و تحلیل در محل نمونه‌برداری را دارد.

شورابه‌های کشور شناسنامه‌دار می‌شوند

وی گفت: تاکنون لیتیوم شورابه‌های کویرهای خور و بیابانک، قم و مرنجاب سنجش و شناسایی شده است و در طرح شناسایی و استحصال لیتیوم، شورابه‌های کشور شناسنامه‌دار می‌شوند تا عناصر آنها شناسایی و غلظت آنها تعیین. شود.

مدیرکل آزمایشگاه‌ها و امور فنی سازمان زمین‌شناسی کشور با بیان این مطلب که خاک رسوبی و پلایه‌ها شورابه‌ها منبع ذخیره‌سازی لیتیوم هستند، افزود: شناسایی غلظت لیتیوم در این شورابه‌ها در کشوری مانند ایران که شورابه زیاد دارد، حائز اهمیت است و مشخص می‌کند که استخراج آنها از شورابه کدام منطقه صرفه اقتصادی دارد.

نیلویل عنوان کرد: طرح بررسی شورابه‌های کشور پروژه‌ای است که از نیمه دوم سال گذشته با همکاری مشترک اداره کل دفتر کانه‌آرایی و فراوری مواد معدنی و اداره کل دفتر امور آزمایشگاه‌ها و خدمات فنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در حال انجام است.

لیتیوم سبک‌ترین فلز و دارای چگالی به اندازه نصف چگالی آب است. به دلیل واکنش‌پذیری بالای لیتیوم، هرگز نمی‌توان آن را به صورت عنصر آزاد در طبیعت پیدا کرد. بلکه همواره در بخشی از یک ترکیب شیمیایی که بیشتر یونی است، پیدا می‌شود. لیتیوم در چند تا از کانی‌های پگماتیتی یافت می‌شود، اما از آنجایی که با آب واکنش می‌دهد، به صورت یون در آب اقیانوس‌ها و به صورت نمک در آب‌ها و رس دیده می‌شود. در رویکرد تجاری، لیتیوم را از برق‌کافت آمیخته‌ای از لیتیم کلرید و پتاسیم کلرید به دست می‌آورند.

لیتیوم و ترکیب‌های آن کاربردهای فراوانی دارند از آن جمله در شیشه و سرامیک پایدار در برابر گرما، آلیاژهای با مقاومت بالا نسبت به وزن که در فضاپیماها کاربرد دارد، باتری‌های لیتیوم و لیتیوم -یون. کاربردهای یاد شده بیش از نیمی از لیتیوم تولیدی را از آن خود می‌کند.