فنــاوری نویــن در صنعــت؛ حرکـت به سمــت صنعــت سبــــــز

شرکت فولاد سنگان از شرکت‌های پیشرو و پیشگام در امر توسعه تولید دانش‌بنیان است که در این راستا تعامل گسترده‌ای با دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان دارد.

از‌جمله این همکاری‌ها می‌توان به عقد قراردادها و تفاهم‌نامه‌ها و همچنین تأسیس پردیس فناوری صنایع معدنی در شرق کشور اشاره کرد که باهدف نفوذ فناوری بومی در صنایع معدنی احداث شده است.

احداث این پردیس ضمن جاری‌سازی دانش و فناوری نوین در صنعت و حرکت به سمت صنعت سبز و استفاده از دانش و تخصص نیروهای توانمند داخلی، زمینه لازم برای جذب نخبگان را نیز فراهم خواهد آورد و منجر به تأثیر مهمی در روند تولید محصول با‌کیفیت‌تر در زنجیره تولید فولاد خواهد شد که ضمن افزایش بهره‌وری زمینه حضور محصولات این شرکت را در بازارهای بین‌المللی فراهم خواهد کرد.

ازآنجاکه سنگان قطب معدن سنگ‌آهن ایران به شمار می‌رود، سرمایه‌گذاری در حوزه‌‌های دانش‌بنیان در این منطقه به‌ویژه بخش معدن و فراوری مواد معدنی می‌تواند به توانمندسازی صنعت در شرق کشور کمک شایانی کند.

شرکت فولاد سنگان نگاه جدی به حرکت به سمت فولاد سبز و معدنکاری سبز دارد. در این خصوص‌ امرایی، مدیرعامل فولاد سنگان عنوان کرد: امروزه بخش معدن و فولاد به‌عنوان یک مؤلفه مهم و راهبردی در صنعت و اقتصاد مطرح می‌شود. بخش معدن و فــــولادســازی در کنـــــار نفـــــت و پتروشیمی، مهم‌ترین صنایع در تولید ناخالص داخلی کشورها به شمار می‌‌‌آیند، هرچند طرفداران جدی محیط‌زیست وجود آن‌ها را بسیار آلاینــــــده می‌‌‌داننــــد.

ولی آلودگی‌‌‌های ناشی از صنایع الکترونیک و حتی کشاورزی و… را نباید ازنظر دور داشت. ازآنجاکه فرآیند توسعه ارتباط مستقیمی با منابع طبیعی دارد هم بخشی از محیط‌زیست تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت و هم حساسیت حامیان محیط‌زیست را تشدید می‌کند اما پذیرش این نکته که توسعه صنعتی و محیط‌زیست در یک قالب قرار دارند بخشی از راه‌‌‌حل نهایی این مناقشه است.

به‌واسطه رشد علمی صنایعی مانند فولاد، مس و سایر فلزات، به دلیل استحصال مواد اولیه از دل طبیعت از ابتدای زنجیره تا انتها به دنبال راهکاری جایگزین هستند. وقوع انقلاب سوم صنعتی و متعاقب آن انقلاب چهارم، ایده و آرزوی ورود به دوران پساکربن را بیش از هر زمان به تحقق نزدیک کرده است. استفاده روزافزون از انرژی‌‌‌های تجدید پذیر، انرژی حاصل از پنل‌‌‌های خورشیدی و انرژی پاک مانند نیروی باد، حرکت به سمت اینترنت انرژی؛ به معنای ایجاد‌هاب‌های انرژی در محله‌‌‌ها و اشتراک آن (برق سبز) و تغییر در ناوگان حمل‌‌‌ونقل محرکی برای به‌روزآوری فناوری‌‌‌های بخش صنعت و معدن شده است.

وی افزود: امروزه در کنار فولاد سبز سخن از معدنکاری سبز متداول و مرسوم شده است. پدیده‌‌‌ای که دو دهه از عمر آن می‌‌‌گذرد، دریچه‌‌‌ای را در بخش معدن گشوده است که از مهم‌ترین اثرات و نتایج آن صیانت از محیط‌زیست است. رشد علمی باعث حرکت و تغییر از پارادایم سنتی صنعت به سمت مدرن و سبز شده است. رویکرد معدنکاری سبز به‌کارگیری روش‌های علمی برای کاهش آسیب‌‌‌های زیست‌محیطی بخش معدن است. استفاده از روش‌های سنتی و تجهیزات با فناوری قدیمی در مراحل اکتشاف، استخراج و حمل باعث افزایش ضریب آسیب به اکوسیستم معادن شده بود.

دکتر امرایی گفت: در حال حاضر به‌کارگیری تجهیزات ماهواره‌‌‌ای و عمق‌سنجی و کانی‌سنجی در کشورهای پیشرو بخش معدن مانند چین، استرالیا، سوئد و… توانسته است نتایج رضایت‌بخشی را به ثبت برساند. در مراحل بعدی استفاده از فناوری‌‌‌های نوین به‌جای روش قدیمی‌‌‌تر (استفاده از الکترومغناطیس به‌جای مواد شیمیایی) در مرحله فرآوری و افزایش فرآوری کانسنگ‌‌‌ها، باعث کاهش اثرات نامطلوب زیست‌محیطی شده است.

مدیرعامل فولاد سنگان اظهار داشت: این مسئله ازآن‌رو مهم است که دو وجه اصلی توسعه پایدار یعنی رشد اقتصادی در قالب توسعه صنعتی و محیط‌زیست و مسؤولیت اجتماعی در یک هماهنگی کامل عمل می‌کند و درنتیجه رفاه، توسعه و جهانی کمتر آلوده را رقم می‌‌‌زند. استفاده از فناوری استخراج زیرزمینی معادن از دیگر راهکارهای سودمند و حافظ محیط‌زیست در بخش معدن است که تأثیر بسزایی بر همگونگی و پایداری وجوه توسعه دارد.

البته باید اذعان کرد این مسئله نیازمند بازطراحی برنامه‌‌‌های کلان بخش معدن و سیاست‌گذاری‌های دقیق علمی است اما این اقدام در کنار استراتژی تبدیل معادن متروکه به موزه می‌تواند راهکاری مهم در تقویت فرآیند توسعه پایدار باشد. درحالی‌که کشورهای مختلف دنیا به سمت معدنکاری سبز حرکت می‌کنند، ضروری است که ایران نیز با دارا بودن پتانسیل معدنی بالا و پهنه‌‌‌های معدنی مختلف در کنار مزیت نیروی انسانی مناسب، برای رقابت‌‌‌پذیری بالاتر در بازارهای جهانی، حفظ بازه ارزش‌افزوده ناشی از صادرات محصولات باکیفیت منطبق بر استانداردهای زیست‌محیطی، در این مسیر به‌صورت جدی‌‌‌تر گام بردارد.

در این راستا تدوین استراتژی سطح کلان، استفاده از فناوری‌‌‌های روز دنیا در تمامی زنجیره از اکتشاف تا حمل، تجهیز ناوگان حمل در معادن، تغییر شیوه‌‌‌های انفجاری و استفاده از پتانسیل بخش خصوصی با لحاظ قوانین بالاسری راهگشاست. ناگفته پیداست که رعایت جنبه‌‌‌های مختلف توسعه پایدار، مستلزم عزمی جدی و تلاشی همه‌جانبه است و صیانت از محیط‌زیست و توسعه صنعتی و اقتصادی به‌صورت هم‌زمان و بدون حذف هیچ یک از ابعاد آن، نتیجه‌ای خوشایند، سودآور و متوازن را به همراه دارد.

وی افزود: شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراســـان که از برجستـــه‌تــــــرین تولیدکنندگان کنسانتره و گندله سنگ‌آهن در کشور شناخته می‌شود، فناوری را به‌عنوان اصل مهم رقابت‌پذیری تلقی می‌کند و در فرایندهای استحصال ماده معدنی و تولید محصول نهایــــی از جدیـــدتریــن متدها و فنّاوری‌ها استفاده می‌کند.

این شرکت با درک این مسئله که شرکت‌های تکنولوژی محور می‌توانند کارایی و بهره‌وری خود را ارتقا دهند و هزینه‌های تولید را به حداقل برسانند، مسیر هدفمندی را برای به‌روزرسانی فنّاوری ترسیم کرده است تا از این طریق، پویایی را در حوزه فعالیت این شرکت ارتقا دهد.

در شرکت فولاد سنگان خراسان فرایند بازنگری استراتژی‌ها صورت پذیرفت تا درنتیجه آن عملکرد و رقابت‌پذیری این شرکت بهبود یابد. بنابراین دسترسی به فنّاوریهای جدید نیز در بازبینی‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت موردتوجه قرارگرفته است، به‌طوری‌که شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان با به‌کارگیری فناوری‌های جدید نه‌تنها می‌تواند زمینه تحقق اهداف توسعه پایدار را فراهم کند، بلکه در آینده نیز به یکی از تولیدکنندگان محصولات معدنی در کلاس جهانی تبدیل می‌شود.