نیاز به یک برنامه تحولی در صنعت معدن

محمد تقی رادمان – درتعیین سهم بخش معدن و صنایع معدنی کشور از اقتصاد و تولید نا خالص داخلی در افق ۱۴۰۸ قرابت به سهم نفت و در افق ۱۴۱۶ برابری با آن چشم نواز است . لازمه این امر ، تحول جدی و اساسی در بخش برنامه ای و مدیریتی معدن کشور می باشد

به گزارش پیام خلیج فارس؛ درتعیین سهم بخش معدن و صنایع معدنی کشور از اقتصاد و تولید نا خالص داخلی در افق ۱۴۰۸ قرابت به سهم نفت و در افق ۱۴۱۶  برابری با آن چشم نواز است . لازمه این امر ، تحول جدی و اساسی در بخش برنامه ای و مدیریتی معدن کشور می باشد . این مهم نیاز به نگاهی امیدوار ، با ایمان به استعداد ها و ظرفیت های داخلی ، کارنامه ای پر محتوا و البته مدیریتی جامع الاطراف دارد .

امروز شاهد شرایط اسفبار در مدیریت معدن و صنایع معدنی کشور در طبقات ۱۵ گانه معدنکاری ( از کف معادن تا فروش و صادرات محصولات صنایع معدنی ) هستیم که ماحصل مدیریت سی و چند ساله ی بخش اقتصادی یک حزب سیاسی اقتصادی در کشور است . حزبی که ایجاد  انحراف در مسیر سرمایه گذاری و توسعه عدالت محور در بخش معدن و زیر ساختی کشور ،  از شاخصه های مهم مدیریت  آن می باشد . سرطانی که در مویرگی ترین بخش های اقتصاد ایران بخصوص در بدنه ی وزارت صمت و بخش ها ، سازمانها ، شرکتها و طرح های زیر مجموعه ی آن ریشه دوانده و همچنان در حال تکثیر می باشد .

طرح یک سوال

سوالی که در ذهن هر فعال اقتصادی خطور می کند این است که چرا در دولت نهم و دهم که از منظر ایدئولوژی اقتصادی رویکردی کاملا عدالت محور و مردم نهاد داشت  اجزاء و شاخ و برگ های این شجره از بدنه ی بخشهای دولتی جراحی و تصفیه نشد  ؟

پاسخ بسیار ساده است ؛ عملکرد این حزب سیاسی اقتصادی علی رغم داشتن ایرادات در ایدئولوژی مدیریتی  ( مثل نگاه به خارج و تجارت های متمایل به تامین انتفاعات خصوصی به جای انتفاعات عمومی ،  پشت نمودن به پتانسیل های داخلی ، حزب گرایی و انتصابات و روابط درون حزبی و فامیلی در بخش های دولتی ، رانتخواری  و …)  ، اما در امر سازماندهی و تربیت نیروی انسانی و پس از آن بکارگیری و تثبیت آنها در بدنه ی وزارت صمت بسیار هدفمند و موفق عمل نموده است . تا جایی که  با تمام تلاشی که دولت نهم انجام داد نتوانست بیش از ۱۰ درصد بدنه ی این وزارتخانه را بخصوص در سازمانها  و طرح های زیر مجموعه تغییر دهد .

بخش معدن کشور که یکی از ارکان بسیار مهم تولید ثروت ، ارزآوری و اشتغال می باشد شدیدا متاثر از این فضای  بسته ی مدیریتی نامطلوب می باشد . عمق فاجعه را در سالهای اخیر  می بینیم که برخی مدیران این بخش از وزارتخانه با دستور مستقیم  و صدور بخشنامه ها و ابلاغیات و …غیر قانونی اقدام به دور زدن قوانین مصوب می نمایند .

از سوی دیگر سازمان های مهم زیر مجموعه ی معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت که مسئولیت خطیر شناسایی و تبدیل به بالفعل نمودن ظرفیت های زیر زمینی کشور را بر عهده دارند امروز به جولانگاه مدیران رانتی و بی ربط به بخش معدن تبدیل شده اند که نه تحصیلات مرتبط و نه سوابق اجرایی و مدیریتی درخشانی در کارنامه دارند .

نیاز به یک برنامه تحولی

در این فضای نا مطلوب و آشفته که گوشه ای تاثیر گذار بر فضای ی کسب و کار کشور در بخش معدنی می باشد  ، یک تحول مدیریتی و برنامه ای لازم است که در سه بخش ذیل ابتدا زمینه را برای اجرای برنامه ها سالم سازی نماید و بعد با تمام توان به اجرای برنامه های تحولی و جهش بخش اقتصادی اقدام نماید ؛

  • اصلاح ساز وکارها و قوانین مرتبط معدنی
  • هوشمند سازی فرآیند ها و تخصصی نمودن نظارت ها
  • انتصاب مدیران با کیفیت و غیر رانتی

انتخاب یک مدیر انقلابی

گرد آوری و انتصاب یک تیم قوی و تاثیر گذار مدیریتی با چنین نگرش و اهداف عمیق ،  کار بسیار مشکل و نیازمند بررسی و تعامل فعال با بخش های گوناگون معدنی کشور می باشد . انتخاب مدیران جوان ، با انگیزه  ، با رویکرد انقلابی ودلسوز در این جریان انقلابی یکی از مهمترین راهبرد های منتهی به موفقیت در اجرای برنامه های سه گانه ی فوق الذکر است .

به نظر می رسد که انتخاب درست معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت و در پی آن مدیران کل تحت امر و روسای سازمان های تابعه ، مطلعی برای شروع این تغییرات اقتصادی  و نیل به اهداف افق این دولت و  دولت های آینده در بخش معدن و صنایع معدنی خواهد بود .

در این راستا و پس از بررسی کارنامه چند ده مدیر ارشد موفق ، جوان ، تلاشگر و با ذکاوت به دو سه گزینه ی مطلوب بر می خوریم .  یکی از این گزینه ها مهندس رضا محتشمی پور است .

او که درسالهای اخیر  ، مدیریت و نظارت درخشانی بر تجارت کامودیتی های اقتصادی و محصولات معدن و صنایع معدنی را در بالاترین سطح کشور و در بورس کالا در کارنامه دارد ، به نظر می رسد که تطابق بسیار نزدیکی با چنین جایگاه و چنین برنامه ی تحولی دارد . همچنین بررسی ها نشان می دهد که این مدیر جوان و حزب اللهی از زکاوت بسیار در تحلیل و برنامه ریزی فرآیند های مدیریتی و اقتصادی حاکم بر زنجیره های معدنی کشور دارد .

امید است وزیر محترم صمت دولت سیزدهم ، بخش معدن کشور را از پتانسیل امثال این مدیر موفق بیش از پیش بهره مند گرداند ./ محمد تقی رادمان