کل منسجم را جایگزین یک جمع متکثر کنیم/ سرمایه گذاری به سمت ابتدای زنجیره سوق داده شود

شیوا نیک وظیفه - به گفته مدیرعامل فولادمبارکه پیش‌بینی می‌شود در عرصه بین‌الملل شاهد افت تولید فولاد باشیم این در حالی است که ایران و هند رشد تولید دارد و ایران ظرفیت‌هایی هم برای افزایش تولید ایجاد کرده است.

دکتر طیب‌نیا عنوان کرد: در کشور ما عمده سود در احیا و ماقبل آن شکل می‌گیرد. در صنایع پایین‌دست که شاهد زیان هستیم اما به‌اشتباه عمده سرمایه‌گذاری در بخش فولادسازی صورت گرفته که باید بالعکس آن باشد و در ابتدای زنجیره سرمایه‌گذاری توسعه یابد تا هم تأمین مواد اولیه تضمین شود و هم توزیع سود منطقی باشد. نیمه دوم زنجیره تولید فولاد در زیان است که این زیان‌آوری در تولید ورق گالوانیزه بسیار مشهود است. برای تولید هر تن فولاد نیازمند ۲۰۰ دلار سرمایه‌گذاری هستیم اما برای تولید هر تن آهن اسفنجی تنها به ۸۰ دلار و برای تولید هر تن کنسانتره و گندله آهن فقط به ۳۵ دلار سرمایه‌گذاری نیاز است؛ بنابراین عمده سودآوری در نیمه اول زنجیره تولید فولاد است.

پایداری زنجیره؛ یک اولویت

مدیرعامل فولاد مبارکه تشریح کرد: در زنجیره فولاد، شاهد توسعه‌ها و پیشرفت‌های خوبی طی چند دهه گذشته بوده‌ایم اما امروز نگاه ما نسبت به زنجیره فولاد و مواد اولیه آن، پایداری است. اگر این نگاه بر زنجیره فولاد نهادینه نشود، در آینده‌ای نزدیک شاهد اتفاقات نامطلوبی در این حوزه خواهیم بود؛ علی‌رغم رکود در بازارهای جهانی فولاد که بالغ‌بر ۵۰۰ میلیون تن ظرفیت استفاده‌نشده است، نزدیک به ۸۰ درصد از ظرفیت‌های تولید فولاد در جهان مشغول به کار است.

به گفته مدیرعامل فولادمبارکه پیش‌بینی می‌شود در عرصه بین‌الملل شاهد افت تولید فولاد باشیم این در حالی است که ایران و هند رشد تولید دارد و ایران ظرفیت‌هایی هم برای افزایش تولید ایجاد کرده است.

طیب‌نیا بیان کرد: تأثیرگذاران اصلی تولید فولاد جهان با کاهش حدود ۵ درصدی میزان تولید مواجه بوده‌اند مشخصاً میزان تولید فولاد در کشور ترکیه ۹ درصد کاهش یافته است؛ البته با توجه به بحران انرژی در اروپا، کاهش قیمت جهانی فولاد و اتفاقات تکنولوژیک، در آینده نزدیک رقابت‌ها در عرصه جهانی تولید فولاد تشدید خواهد شد.

تأثیر افت قیمت بر فعالیت شرکت‌ها

مدیرعامل فولادمبارکه اشاره کرد: سنگ‌آهن از ۲۵۰ دلار تا ۹۰ دلار افت کرده و پیامد آن تعطیلی برخی واحدها به‌واسطه عدم صرفه اقتصادی استمرار تولید است. قیمت تختال و فولاد نیز از ۸۵۰ دلار به ۴۵۰ دلار کاهش یافته که به دلیل عدم رقابت‌پذیری، برخی فولادسازان جهان در صورت تداوم این وضعیت امکان ادامه فعالیت نخواهند داشت.

طیب نیا گفت: در حوزه سنگ‌آهن و زنجیره فولاد و مواد اولیه نوسان بالای ۶۰ درصد قیمتی را شاهد هستیم که در دیگر زنجیره‌ها این میزان از نوسان قیمتی دیده نمی‌شود همان‌طور که طی یک سال گذشته میزان تولید آلومینیوم در کشور ۲۰ درصد کاهش یافته و در حوزه تولید مس نیز شاهد کاهش ۱۰ درصدی تولید در کشور بوده‌ایم و میزان کاهش تولید طلا ۶ درصد برآورد شده است.

تمرکز بر گسترش بازار صادراتی

مدیرعامل فولادمبارکه خاطرنشان کرد: با توجه به میزان بالای تولید فولاد باید تمرکز را بر گسترش بازار صادراتی بگذاریم. امروز بالغ‌بر ۱۶ میلیون تن معادل بیش از ۴۰ درصد ظرفیت استفاده نشده تولید فولاد در کشور داریم که امکان بهره‌برداری آن هست؛ باید با نگاه پایداری در زنجیره فولاد برای رفع این معضلات چاره‌ای بیندیشیم. در حال حاضر فولاد سومین رتبه صادرات کشور را دارد اما همین میزان شاید کمتر از نیمی از ظرفیت ما برای صادرات است که باید در این خصوص نیز راهکار یافت. با افزایش ۲۰ میلیون تنی ظرفیت تولید فولاد طی ۳ سال آینده باید برنامه‌ریزی جدی برای صادرات فولاد تدوین شود؛ رقابت‌پذیری کشورمان در حوزه فولاد به‌شدت پایین است.

چالش‌های اصلی فولاد

به گفته طیب نیا چالش‌های اصلی فولاد حول موضوعات ساختاری و سیاست‌گذاری، تأمین مواد اولیه، انرژی، زیرساخت، پایداری و محیط‌زیست و محصولات کیفی است.

وی در بحث زیرساخت‌ها منحصراً در خصوص حمل‌ونقل بیان کرد: مدیریت زنجیره فولاد شامل فراوری و تولید مواد اولیه، خرید و تدارکات لجستیک است، کشورمان نیازمند مدیریت مؤثر و اقتصادی‌تر در زنجیره فولاد است. هزینه ۱۲ دلاری حمل هر تن سنگ‌آهن از معادن داخلی به مراکز تولید فولاد در ایران نسبت به هزینه ۵ دلاری حمل هر تن سنگ‌آهن از یک قاره به قاره دیگر کاملاً غیرمنطقی است. در برخی موارد به دلیل عدم وجود واگن و مشکلات جاده‌ای برای حمل سنگ‌آهن با مشکلات مواجه هستیم؛ در حال حاضر متحمل هزینه ۲۵ دلاری به ازای حمل هر تن سنگ‌آهن از سنگان است، به‌طورکلی ۱۰۰ دلار هزینه حمل برای تولید است تا صادر شود که این فی النفسه فارغ از هر هزینه دیگری، رقابت را برای ما بی‌معنی می‌کند.

طیب‌نیا گفت: فولادمبارکه نمی‌تواند تمام نیاز خود به مواد اولیه را از معادن چادرملو و یزد تأمین کند و مجبور به سرمایه‌گذاری در سنگان شده است علاوه بر موضوع حمل آن، متأسفانه هرچه پیش می‌رویم شاهد کاهش کیفیت سنگ‌آهن و ذخایر کیفی هستیم.

وی با اشاره به چالشی دیگر افزود: تأمین‌کنندگان زنجیره تولید فولاد انتظارات دیگری از این زنجیره دارند و فعالان حوزه محیط‌زیست و اقتصاد کلان نیز انتظارات ویژه خود را دارند؛ بنابراین ما با انتظارات متضادی در زنجیره تولید فولاد کشور مواجه هستیم و برای رفع این چالش باید فکر اساسی کنیم.

کل منسجم را جایگزین یک جمع متکثر کنیم

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه عنوان کرد: الزامات صنعت فولاد پایدار به این معنا است که به همه بازیگران و منافع آن‌ها در زیست‌بوم صنعت فولاد و زنجیره ارزش فولاد توجه کنیم. از سویی دیگر توجه و نگاه به مشکلات و چالش‌های زنجیره ارزش فولاد و حل‌ آن‌ها از منظر پایداری است. به‌جای اینکه فقط به دوره مدیریت خودمان فکر کنیم، منافع کلان و بلندمدت کشور را هم ببینیم.

طیب‌نیا افزود: نگاه ما به زنجیره فولاد باید یک نگاه فرابخشی و ملی باشد و در حوزه بازار برون‌گرا باشیم و به سمت محصولات جدید حرکت کنیم.