ایرج رهبر عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان:

تولید مسکن پرریسک تر از قبل شده است

بازار مسکن از اواخر سال قبل وارد فاز رکودی شد و این رکود در سال جدید عمیق تر شده است. ایرج رهبر عضو هیات مدیره انبوه سازان معتقد است کاهش عرضه و تولید مسکن یکی از عوامل مهم فاصله گرفتن عرضه و تقاضا و رکود بازار است.

به گزارش پایگاه خبری پیام خلیج فارس، بازار مسکن از اواخر سال قبل وارد فاز رکودی شد و این رکود در سال جدید عمیق تر شده است. ایرج رهبر عضو هیات مدیره انبوه سازان در گفتگو با خبرنگار ما معتقد است کاهش عرضه و تولید مسکن یکی از عوامل مهم فاصله گرفتن عرضه و تقاضا و رکود بازار است.

به اعتقاد شما رکود فعلی بازار مسکن ریشه در چه مسائلی دارد؟

35 تا 40 درصد از اقتصاد کشور متعلق به مسکن است و شکی نیست که رکود کنونی بازار در نتیجه مشکلاتی است که به دلیل سیاست گذاری های ناکارآمد دولت ها در طول سنوات گذشته ایجاد شده است. این سیاست ها تولید مسکن را پرریسک تر از قبل کرده و از اولویت خارج کرده و میزان عرضه را کاهش داده است. سازندگان اکنون نسبت به قبل با ریسک بیشتری مواجه اند و تولید مسکن به اندازه قبل نیست چون قیمت مصالح ثبات ندارد و از طرفی فروش مسکن با چالش مواجه است چون دوره فروش و بازگشت سرمایه طولانی تر شده است. از سوی دیگر ما مشکلات ساختاری و تورم را هم در اقتصاد کشور داریم به این معنی که وقتی بازار مسکن طی چند سال با رشد فزاینده قیمت ها به دلیل تورم مواجه شده و قدرت خرید مردم هم ترمیم نشده، تقاضای لازم نمی تواند وارد بازار شود.

در ماه های اخیر طبق بررسی های میدانی تقاضای مسکن در بازار کاهش داشته و خریداران از بازار روی گردانده اند. به نظر شما علت این امر چیست؟

این درست است که طی ماه های اخیر در بازار تعداد خریداران مسکن کاهش داشته و سامانه معاملات املاک نیز این امر را نشان می دهد ولی این بدان معنی نیست که تقاضای مسکن کاهش یافته بلکه تقاضا وجود دارد و اتفاقا تقاضا از دو ناحیه یعنی تقاضای مصرفی و تقاضای سرمایه ای در حال شارژ شدن است اما تقاضای مصرفی اکنون در پایین ترین سطح خود قرار دارد چون قیمت ها در حدی نیست که افرادی که نیاز به خانه برای تشکیل زندگی و یا رهایی از مسکن های استیجاری دارند، بتوانند با توان مالی و پس انداز و وام های موجود در بازار مسکن خرید کنند.

تقاضای سرمایه ای چطور؟ به نظر شما چرا متقاضیان سرمایه گذاری بازار مسکن را ترک کرده اند؟

نمی توان گفت متقاضیان سرمایه ای بازار را ترک کرده اند. اتفاقا معتقدم معدود خریدهایی که در بازار راکد کنونی اتفاق می افتد را متقاضیان سرمایه ای و صاحبان نقدینگی که قصد سرمایه گذاری دارند و قیمت های کنونی را مناسب و در حال کاهش می بینند، رقم می زنند. البته باید گفت فروشندگان و برخی سازندگان که با قیمت های فعلی بخشی از سود خود را از دست رفته می بینند بازار را ترک کرده اند و در واقع فایل های فروش خود را برداشته اند تا زمانی که بازار وضعیت بهتری پیدا کند آپارتمان های خود را برای فروش عرضه کنند.

پیشرفت پروژه های نهضت ملی مسکن را چطور ارزیابی می کنید؟ چرا کندی این پروژه ها ادامه دار شده است؟

نهضت ملی مسکن در چند مساله با اشکال مواجه شده است. یکی بحث تورم که قیمت نهادها و مصالح را افزایش داده و موجب تغییر قیمت تمام شده برای سازندگان شده است. موضوع دیگر تامین زمین است که با کندی پیش می رود و ارگان های دولتی باید در واگذاری زمین های مازاد خود بهتر عمل می‌کردند که نکردند و گرچه در ماه های اخیر روند تامین زمین بهبود پیدا کرده ولی کماکان سرعت تامین زمین با آنچه باید در عمل اتفاق بیفتد فاصله زیادی دارد. شاید بهتر باشد دولت برای سرعت گرفتن این پروژه ها مدل تسهیلاتی جدیدی تعریف کند چرا که اکنون تسهیلات و اقساط و بازپرداخت آن تناسب با شرایط متقاضیان و اهداف این طرح ندارد. نهایتا این که باید واقعیت های بازار را در هر پروژه ای در نظر گرفت و اگر می خواهیم پروژه ای به موقع انجام شود مدل تامین مالی و تامین زمین آن را از قبل به نحو اصولی تعریف کنیم. نهضت ملی مسکن می تواند از ظرفیت و سرمایه بخش خصوصی هم بهتر استفاده کند و ما پیشنهاداتی در این زمینه به دولت ارائه کردیم ولی دولت در بررسی این پیشنهادات نیز بسیار کند و با تاخیر عمل کرده است.